چرا چسبندگی مواد خاموش کننده (اطفاء ) حریق مهم است؟
فعل و انفعالاتی که بین ماده سوختنی، اکسیژن هوا و حرارت انجام می شود عامل اصلی آتش هستند. در واقع تا چند سال قبل دلیل اصلی حریق سه عنصر ماده سوختنی یعنی هر ماده ای که قابلیت سوختن داشته باشد، اکسیژن که بصورت معمول در هوا موجود می باشد و حرارت شناخته می شد.
به همین دلیل موضوعی به نام هرم آتش یا مثلث آتش وجود داشت که از این سه عنصر تشکیل می شد. بنابراین برای اطفا حریق تمامی متخصصین این حوزه اعتقاد داشتند که با حذف هر یک از این سه عنصر می توان آتش را مهار کرد و خاموش کرد.
اما در سال های اخیر موضوع چهارمی نیز به عنوان یکی از عوامل آتش سوزی در نظر گرفته می شود و آن واکنش های زنجیره ای آتش است. به همین دلیل امروزه هرم آتش دارای چهار رکن است و به جای مثلث آتش از نام مربع آتش استفاده می شود.
هر چند هنوز در خصوص بعد چهارم یعنی واکنش های زنجیره ای آتش تحقیقات در حال انجام است اما آنچه که مسلم است این است که واکنش های زنجیره ای آتش می توانند تبعات و دامنه آتش را فراگیر تر کرده و خسارت های بارز آن را افزایش دهند.
مهار واکنش های زنجیره ای آتش بخصوص برای اطفا حریق امری بسیار ضروری است. این واکنش ها می تواند در زمان حریق باعث انفجارهای مخلوط گاز و هوا یا گاز و اکسیژن شود و دامنه های آتش را بسیار افزایش دهد.
بصورت ساده تر می توان اینگونه واکنش های زنجیره ای آتش را توصیف کرد که عواملی هستند که با ایجاد تغییر در حالت ماده و ترکیب مکرر با اکسیژن یا هوا باعث شعله ور تر شدن آتش و یا تداوم بیشتر آتش و برگشت پذیری مکرر آتش می شوند.
با توجه به تحقیقاتی مه در حوزه آتش شده است ، برای مهار آتش سوزی باید یکی از ترکیب های هرم آتش حذف شود، حذف هر یک از عناصر ایجاد یا ماندگاری آتش می تواند باعث خاموش شدن آتش شود. اما در خصوص واکنش های زنجیره ای کمی نیاز به تامل بیشتر است.
در مهار آتش روش های مختلفی وجود دارد. مثلا شما وقتی در مهار آتش ماده سوختی را می خواهید مهار کنید یا باید ماده را از محل دور کنید و یا با ماده ای دیگر باعث جدا شدن ماده سوختی شوید برای همین از آب ، مواد اطفاء و یا فوم استفاده می کنید که هر کدام از این روش ها مزایا و معایبی دارند ما در این مقاله سعی می کنیم راجب فوم و قدرت فوم صحبت کنیم.
فوم بعد از پاشیده شدن بر روی ماده سوختی می چسبد.خاصیت چسبندگی به دو بخش قابل تفکیک است.
- چسبندگی ذرات مواد از داخل
- چسبندگی مواد اطفایی با سطوح خارجی
چسبندگی مواد اطفایی با سطوح خارجی باعث می شود شما بتوانید تمام سطوح افقی و عمودی رو آغشته به کف کنید و با قدرت چسبندگی بالایی که این فوم خاموش کننده داردبرای تمام سطح مورد نظر پوشش از کف درست کرده و مانع رسیدن آتش به آن نقطه شده یا مانع رسیدن اکسیژن به آتش آن نقطه شوید. تمام سطوح افقی مانند سطح رویه اجسام، کف زمین، سطح زیرین اجسام و حتی سقف ها مانند سقف سوله و … و سطوح عمودی مانند دیوار ها و بدنه ها را در بر می گیرد.
همچنین این فوم به هر نوع سطحی بصورت قوی خاصیت چسبندگی دارد. تفاوتی ندارد این سطح چوبی باشد، سرامیکی باشد، شیشه ای باشد، ماده سوختنی مانند فوم ها و سقف های کاذب باشد یا غیره؛ فوم سیستم کفس فوراً سطح مورد حریق را در بر گرفته و آتش را خفه می کند.
طرز کار خاموش کنندگی CAFS
در زمان استفاده از سیستم CAFS این نوع کف و یا فوم اطفا همانند یک پوشش یکپارچه روی سطح حریق قرار می گیرد و پوششی را ایجاد می کند نه تنها باعث خفه شدن آتش به دلیل عدم اجازه ورود اکسیژن به فضای آتش می شود؛ بلکه با خاصیت سرد کننگی بالایی که دارد باعث می شود ضلع حرارت مثلث آتش نیز از بین رود. بافت یکپارچه این فوم تمامی روزنه ها و سطوح را به شکلی کاملا منسجم می پوشاند که این کار باعث می شود که آتش فورا خاموش شود و به سرعت سرد شود.
خوشبختانه سیستم هوای فشرده اطفا حریق یا CAFS امروزه به دست متخصصین بسیار توانمند در ایران در دسترس قرار گرفته است. سیستمی که با دانش بومی و به دست متخصصین ایرانی ساخته شده است و از بسیاری از جهات از سیستم های کفس دو کشور دیگر صاحب این تکنولوژی یعنی آلمان و آمریکا نیز برتری دارد.
آخرین دیدگاهها